Clavicula fractuur – Sleutelbeenbreuk
Gebroken sleutelbeen
Wat is een Sleutelbeenbreuk?
Een clavicula fractuur(sleutelbeen breuk) is een van de meest voorkomende breuken in de sportwereld en wordt gekarakteriseerd door een breuk in het sleutelbeen(=clavicula).
Door een val op de schouder, een val op een uitgestrekte arm of door een directe klap op de hoek van de schouder wordt het sleutelbeen zwaar belast. Wanneer deze belasting groter is dan wat het bot aankan, kan dit resulteren in een breuk. Dit letsel wordt een clavicula fractuur genoemd en kan variëren van een kleine niet-verplaatste fractuur tot een ernstig verplaatste fractuur met zichtbare deformiteit.
Wat zijn tekens en symptomen?
Personen met deze breuk ervaren meestal plotse scherpe, intense pijn tussen de nek en de hoek van de schouder tijdens het incident. De pijn kan toenemen wanneer men bepaalde armbewegingen uitvoert, zoals: omhoog, kruisen voor het lichaam, duwen, trekken of tillen. Ook kan de pijnklacht toenemen wanneer men op de aangedane zijde ligt. Tijdens het incident kan er een klikkend of knappend geluid waarneembaar zijn. Gewoonlijk is er lokale zwelling en overgevoeligheid aanwezig. In ernstige gevallen is er een botachtige deformiteit zichtbaar.
De diagnose clavicula fractuur kan worden gesteld door een arts. Een RX scan is nodig om de diagnose te bevestigen.
Hoe wordt het behandeld?
Clavicula fracturen worden over het algemeen succesvol conservatief behandeld (geen chirurgie). Zelfs bij de ernstige gevallen. Het doel is het verminderen van pijn m.b.v. immobilisatie en evt. pijnmedicatie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een sling/mitella of een verband. Deze fase zal 3-4 weken duren. In deze periode zullen de armoefeningen niet hoger dan 90 graden (schouderhoogte) mogen. Het is belangrijk om specifieke oefeningen te doen om schouderstijfheid te voorkomen. De fysiotherapeut zal de correcte oefeningen toelichten.
Het is belangrijk genoeg rust te nemen na activiteiten die de pijnklacht doen toenamen. Bewegingen die het sleutelbeen onder hoge druk zetten, dienen niet te worden uitgevoerd. Men mag niet op de aangedane zijde liggen en geen compressie op het sleutelbeen uitoefenen. Rust na belastende activiteiten is essentieel om het helingsproces te bevorderen. Het negeren van symptomen/klachten kan voor meer schade zorgen en het herstelproces vertragen of zelfs tegenwerken. Wanneer een patiënt de activiteiten pijnvrij kan uitvoeren, zal een begeleide terugkeer naar de oude activiteiten worden gestart. Deze terugkeer zal een aantal weken tot maanden in beslag nemen.
Personen met een sleutelbeenbreuk genezen gewoonlijk volledig met adequate behandeling. Personen die conservatief behandeld kunnen worden, kunnen vaak na een aantal weken (bepaalde) sportactiviteiten hervatten. Er kan tijdens het genezen een bobbel in het sleutelbeen ontstaan. Deze kan geen kwaad en zal geen belemmering zijn. Wanneer er sprake is van een uiterst ernstige clavicula fractuur, zal chirurgische interventie noodzakelijk zijn.
Fysiotherapeutische behandeling en progressieve kracht- en flexibiliteit oefeningen van de schouder zorgen voor optimaal herstel. Dit is voornamelijk belangrijk omdat deze componenten snel verloren gaan tijdens inactiviteit. Tijdens de fysiotherapeutische sessie kunnen verschillende behandelstrategieën worden aangeboden. Deze kunnen zijn: educatie, immobilisatie verband, gewricht mobilisatie, Medical taping, easytaping etc. De fysiotherapeut werkt gecombineerd 'hands-on' en geeft advies en sturing in welke oefeningen het beste zijn voor de patiënt. Hierin is het samenwerking tussen de fysiotherapeut en de patiënt erg belangrijk. Tijdens de laatste fasen van de revalidatie kan een graduele opbouw van activiteiten en een begeleide terugkeer naar sport worden ingezet.