Reumatoide artritis
RA
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening waarbij meerdere gewrichten gaan ontsteken. Mensen met deze aandoening hebben last van pijn en stijfheid van de gewrichten. De klachten zitten in veel gevallen zowel links als rechts in dezelfde gewrichten en beginnen vaak in de vingers en tenen.
Het is niet bekend waarom iemand reumatoïde artritis krijgt. Erfelijkheid lijkt nauwelijks een rol te spelen. Het kan op alle leeftijden voorkomen. Vrouwen een grotere kans om reumatische artritis te krijgen dan mannen.
Beschrijving van de aandoening
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het lichaam antistoffen maakt tegen het eigen lichaam, in dit geval tegen het weefsel aan de binnenkant van het gewricht. De antistoffen veroorzaken een ontsteking die de gewrichten kan beschadigen.
Oorzaak en ontstaanswijze
Er is veel onderzoek gedaan naar de oorzaak van reumatoïde artritis. Helaas is de precieze oorzaak nog niet bekend. Naar alle waarschijnlijkheid raakt het afweersysteem ontregeld door een aantal factoren zoals erfelijke aanleg en roken.
Klachten en verschijnselen
De voornaamste kenmerken zijn pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Ook in andere gewrichten zoals de heupen, knieën en schouders kunnen de klachten voorkomen.
Door de ontsteking worden gewrichten warm en dik. Soms kan er ook een rode verkleuring optreden. De klachten zijn aanwezig in rust en tijdens bewegen. De stijfheid treedt met name op in de ochtend, of nadat de patiënt een periode in één houding heeft gezeten of gelegen. De stijfheid kan een half uur tot enkele uren duren.
In de huid kunnen zwellingen ontstaan die afkomstig zijn van de ontstekingen. Meestal bij de elleboog of onderarm. Deze onderhuidse zwellingen worden reumaknobbels of nodulus rheumaticus genoemd. Zonder behandeling loopt de patiënt het risico dat de gewrichten op den duur misvormd raken. Zo kunnen er in de gewrichten van de handen dikke knobbels ontstaan door botaangroei.
De patiënt kan last hebben van moeheid. Wanneer de reumatoïde artritis erg opspeelt, kan de patiënt zich ziek en koortsig gaan voelen. Er kan zelfs bloedarmoede en gewichtsverlies optreden.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld door de reumatoloog aan de hand van het verhaal van de patiënt en het lichamelijk onderzoek. Er wordt ook bloedonderzoek gedaan om het lichamelijk onderzoek te ondersteunen. Wanneer de gewrichtsontstekingen langer dan 6 weken duren en de gewrichten ’s ochtends (en na rust) stijf zijn, dan is de kans op reumatoïde artritis groot.
Behandeling
De patiënt krijgt naast medicijnen vaak begeleiding van een fysiotherapeut. Daarmee worden de gewrichten soepel gehouden en wordt de lichamelijke conditie getraind. Stoppen met roken heeft een gunstig effect op het verloop van reumatoïde artritis.